Universiteit Leiden doet mee aan pilots voor ‘slimmer collegejaar’

Het Nederlandse academisch jaar is in vergelijking met andere landen intensief en lang, zo blijkt uit een analyse van De Jonge Akademie. Dat leidt bij studenten en docenten tot een hoge werkdruk. Samen met veertien andere onderwijsinstellingen gaat de Universiteit Leiden in verschillende pilots aan de slag om bestaande onderwijsactiviteiten slimmer in te richten, onder andere door het aantal weken met onderwijs en tentamens te verminderen en onderwijsinnovaties beter in te zetten.

Binnen de Universiteit Leiden doen de Faculteit Governance and Global Affairs en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid mee aan drie pilots bij de masteropleidingen European Law, Public International Law, Crisis & Security Management en de bachelor Bestuurskunde. Het doel is om het onderwijs zo vorm te geven dat de werkdruk voor studenten, docenten en ondersteunend personeel daalt, terwijl de kwaliteit van het onderwijs onveranderd hoog blijft of zelfs verbetert.

Rector magnificus Hester Bijl is blij met de deelname van de universiteit aan de pilots. 'Het doel van het slimme collegejaar is om het onderwijs zo vorm te geven dat de werkdruk voor studenten, docenten en ondersteunend personeel afneemt. We gaan onze bestaande onderwijsactiviteiten slimmer inrichten en willen op verantwoorde wijze het aantal weken met onderwijs en/of tentamens verminderen. Dat zal meer ruimte bieden aan wetenschappers om hun onderzoek te doen, het aantal volle studieweken voor studenten verminderen en de werkdruk van docenten en medewerkers verlichten. Een win-winsituatie voor iedereen dus.'

Portfolio in plaats van scriptie

Bij de Faculteit Governance and Global Affairs wordt voor de master Crisis & Security Management het masterthesistraject omgevormd in een continue leerlijn die door het hele jaar loopt. Studenten brengen onderzoeks- en professionele vaardigheden en reflectie samen in een portfolio, wat moet zorgen voor een beter studeerbaar programma en effectiever onderwijs. Door gedurende het jaar de student verschillende academische vaardigheden te laten ontwikkelen, krijgen docenten en studenten meer rust en ruimte om het academisch jaar tijdig af te ronden.

De pilot bij het instituut Bestuurskunde moet meer ruimte bieden aan docenten om te kunnen focussen op de kerntaken. Ook is het doel om meer rust te bieden aan studenten die op dit moment veel deadline-stress ervaren. Om dat te bereiken worden onder andere de vaardigheden, oefeningen en tussentoetsen geïnventariseerd. Daarnaast wordt er geëxperimenteerd met alternatieve toetsvormen. Ook wordt er gekeken naar de planning van herkansingen en scriptiedeadlines om langere onderwijsvrije periodes te creëren.

Blended learning

Bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid wordt tijdens de pilot meer gebruik gemaakt van blended learning (doordachte mix van online en op de campus leren) en flexibele roostering. Doel is om de onderwijsdruk bij docenten en ondersteunend personeel te verminderen, waarbij de onderwijskwaliteit versterkt wordt omdat studenten meer mogelijkheden krijgen om te leren en zich te ontwikkelen. Blended learning wordt nu al toegepast bij meerdere masteropleidingen van Rechtsgeleerdheid. In de pilot wordt onderzocht of dit ‘blenden’ daadwerkelijk leidt tot een verlaging van de werkdruk en ruimte biedt voor andere, meer activerende onderwijsactiviteiten.

De pilots duren in principe vier jaar. De resultaten zullen waarschijnlijk in het collegejaar 2026-2027 worden geanalyseerd.