Netwerk van student well-being officers zorgt voor verbinding
Het is een belangrijk thema voor de universiteit en daarbuiten: studentenwelzijn. Al voor corona bleek uit onderzoek dat met name eenzaamheid en prestatiedruk voor grote problemen zorgen onder studenten, en met de pandemie is dit probleem enkel groter geworden. Inmiddels wordt er hard gewerkt om dit te verbeteren.
Sinds kort is er op elke faculteit een student well-being officer aangesteld. De facultaire well-being officers zitten dicht op de studenten, waardoor laagdrempelige activiteiten, toegespitst op de faculteit of zelfs de opleiding, kunnen worden georganiseerd. Samen zetten zij zich in voor meer aandacht en ondersteuning voor studentenwelzijn voor alle studenten van de universiteit. Op 20 januari vond het eerste tweewekelijkse overleg plaats tussen de student well-being officers, waarin best practices gedeeld worden en samen wordt gewerkt aan studentenwelzijn.
Aandacht voor studentenwelzijn
Angela van der Lans werd in augustus 2020 aangesteld als eerste student well-being officer, op advies van de taskforce studentenwelzijn. Haar taak is om universiteitsbreed projecten en activiteiten uit het plan van aanpak studentenwelzijn tot uitvoer te brengen. Angela: ‘Het eerste jaar ben ik vooral bezig geweest om binnen de universiteit meer aandacht voor studentenwelzijn te krijgen. Dat is volgens mij goed gelukt. De afgelopen periode is er bijvoorbeeld gewerkt aan de Well-being Week, de Well-being Wednesdays, online informatie over welzijn en presentaties en voorlichtingen bij open dagen en introductieweken. Het hulpaanbod voor studenten is daarnaast uitgebreid met support groups, groepstrainingen en buddies’.
‘Uiteindelijk hoop ik dat studentenwelzijn niet alleen een begrip is, maar dat studenten in het onderwijs de vaardigheden leren om met mentale problemen om te gaan.'
Inmiddels is het team dat werkt aan studentenwelzijn flink uitgebreid en is Angela’s functie uitgegroeid tot Programmamanager Studentenwelzijn. De afstemming met de faculteiten voor de verdere uitrol van het plan van aanpak is heel belangrijk, en dat is de reden dat op elke faculteit ook een well-being officer is aangesteld.
Binnenkort staat het Medewerkerssymposium Studentenwelzijn op de planning. Angela: ‘Het symposium is voor alle collega’s die in contact staan met studenten, omdat we uit willen dragen dat iedereen die werkt met studenten al een steentje kan bijdragen. Er worden praktische tips gegeven, bijvoorbeeld hoe je kan signaleren dat het niet goed gaat met een student, hoe je coachende vragen kan stellen en waar je een student naar kan verwijzen bij problemen’.
Pilots in Den Haag
Enkele facultaire well-being officers doen deze functie deels naast een andere rol, bijvoorbeeld die van studieadviseur. Laura van der Plas is uitsluitend student well-being officer en doet dit voor al het onderwijs op de Campus Den Haag. Ze is nu twee maanden bezig en heeft meteen de handen uit de mouwen gestoken: ‘In Den Haag lag er al vooronderzoek naar diversiteit en inclusie, en studentenwelzijn, want het zijn belangrijke thema’s. Ik kon daarom meteen aan de slag. We starten in Den Haag met verschillende pilots die vervolgens in Leiden overgenomen kunnen worden als het goed werkt. Ik heb inmiddels zes projecten gedefinieerd die in lijn liggen met de vijf pijlers voor studentenwelzijn’.
Laura’s doelen zijn enerzijds communiceren wat er al is voor studentenwelzijn, zodat studenten weten waar ze terecht kunnen. Aan de andere kant gaat ze aanvullend aanbod creëren: ‘Een van de projecten is Act of Kindness. Hierbij gaan we een pilaar in de Wijnhaven inrichten als een soort van advertentiebord. Mensen kunnen dan briefjes achterlaten met kleine gebaren, bijvoorbeeld het aanbieden van een goed boek, anderen uitnodigen voor een kopje koffie of wandelen met de hond. Het idee is dat we door kleine gebaren laten zien dat we een gemeenschap zijn en elkaar kunnen helpen’.
In 2019 lag er al een plan voor studentenwelzijn, waarin de universiteit aansluit bij de vijf pijlers van studentenwelzijn. Deze pijlers zijn awareness en voorlichting, preventie en vroegsignalering, hulpaanbod en psychosociale interventies, professionalisering docenten en studentbegeleiders en binding en veilig studieklimaat. Aan de hand van deze pijlers worden de plannen en projecten voor studentenwelzijn ontwikkeld en uitgevoerd.
Verbinding met het onderwijs
Ook Ellis van Spanje, student well-being officer van Geesteswetenschappen, heeft veel plannen om mee aan de slag te gaan: ‘Er is al heel veel op het gebied van welzijn, maar het aanbod is versnipperd. De komende periode ga ik m’n best doen om alles bij elkaar te brengen en dit te communiceren naar studenten, zodat zij ook weten welke hulp op welke plek wordt aangeboden. Daarnaast ga ik werken aan concrete initiatieven, zoals het eventueel uitbreiden van het Humanities Buddy’s Programme, waarin groepjes studenten worden gekoppeld aan een oudere student van dezelfde studierichting. Om de huidige prestatiedruk te belichten wil ik graag een project van vorig jaar voortzetten over realistische rolmodellen’.
Ellis heeft duidelijk voor ogen wat ze over een jaar bereikt wil hebben: ‘We kunnen niet alle problemen oplossen binnen een jaar, maar ik hoop dat studentenwelzijn dan een structureel karakter heeft en zichtbaar is in de gehele organisatie. Daarnaast zou het mooi zijn als we niet alleen werken aan losse initiatieven, maar juist ook de verbinding met het onderwijs maken’.
Ook Angela kijkt uit naar de vertaalslag naar het onderwijs: ‘Uiteindelijk hoop ik dat studentenwelzijn niet alleen een begrip is, maar dat studenten in het onderwijs de vaardigheden leren om met mentale problemen om te gaan. En dat het normaal is om het gesprek hierover te voeren met anderen’.
De well-being officers worden betaald uit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). In 2021 heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap deze extra financiële middelen beschikbaar gesteld om de nadelige gevolgen van de coronacrisis in het onderwijs zo veel mogelijk tegen te gaan. Deze gelden zijn verdeeld over het funderend onderwijs, het voorgezet onderwijs en de mbo-instellingen en hogeronderwijsinstellingen. Voor de besteding van de middelen zijn een aantal thema’s geformuleerd. Binnen de thema’s hebben instellingen de vrijheid om zelf keuzes te maken waar ze de middelen aan besteden. De NPO-middelen worden in 2021 en 2022 uitgegeven.
Tekst: Lisanne Bos